Dag 8. Consultatiebureau en palliatief huisbezoek

Dag 8. Consultatiebureau en palliatief huisbezoek. Half acht stipt zijn we bij het 'morning rapport', wederom zijn we de eersten. In de komende 20 minuten druppelt iedereen binnen, stoelen schuifelen en naast ons beginnen ze te zingen voor een kerkdienst. Iedereen praat heel zachtjes, hoofd naar beneden gericht, onverstaanbaar haast. Ik kan nog steeds niet aan het Malawiaanse accent wennen, dus meer dan 50% van de informatie moet ik helaas missen. Beter is om op de afdeling mee te lopen en specifieke vragen te stellen, na het lezen van het medische dossier. Na de overdracht lopen we naar de kinderafdeling. Ons hiv kindje van donderdag en vrijdag ligt nog aan de zuurstof, maar hij ziet er duidelijk beter uit. Hij gaat net in bad. Of ik nog ff naar zijn longen mag luisteren? Geen probleem. Ik speel wat met hem en zet daarna mijn stethoscoop op zijn rug...nog wat crepitaties maar duidelijk beter dan van de week. Moeder kijkt tevreden toe. De guardian ( dat is meestal een familielid die voor de patiënt zorgt), hier oma, gaat het jochie verder wassen, badje op de grond, midden op zaal. We kijken naar het jochie dat naast hem ligt, vannacht opgenomen. Ziet er niet goed uit, zeer steunende ademhaling, heeft antibiotica gehad. Dit kindje kan ook wel wat zuurstof gebruiken, vind ik. Ik maak me best wel zorgen om hem en besluit dr. Chris erbij te halen. We kijken hem na. Blijkt dat vader weigert dat hij zuurstof krijgt. Is vader in de buurt? Nee. Moeder wil eigenlijk wel, maar durft blijkbaar niet tegen vaders advies in te gaan. Dit zie je vaker, legt Chris uit. Het geven van zuurstof wordt geassocieerd met terminale patiënten, dus als je daaraan begint, dan gaat je kind dood. Belachelijk, maar zo gaat dat hier. Ik vraag of deze moeder niet met haar buurvrouw kan praten, want die is wel goed opgeknapt met zuurstof. Goed idee. We zetten wat onderzoek in en Chis wordt alweer naar de volgende patiënt geroepen.
We lopen naar 'under five', krijgen van Molly een rondleiding. Langs 'family planning', langs 'pre natal' (zwangeren). Dan door naar het consultatiebureau. Alle kinderen worden hier gewogen, dan krijgen ze vaccinaties, 2 stuks oraal, de andere twee in het li en re been. Moeders krijgen een tetanusprik. Dan wordt alles geregistreerd. Taakgericht werkt iedere verpleegkundige het rijtje af, moeders schuiven over het bankje totdat ze aan de beurt zijn, dan schuiven ze weer aan op een ander bankje. Binnen anderhalf uur hebben we zo'n 50 kinderen verwerkt; zeer efficiënt!
Vanmiddag gaan we mee op huisbezoek, de bush in. We gaan een palliatieve patiënt bezoeken en bij een overleden patiënt een post mortuum gesprek doen. We rijden 10 minuten over de weg, slaan dan een zeer slechte dustroad in en na 20 minuten eindigt de weg. Dan moeten we nog een dik kwartier over een smal pad bergop en af lopen, over stenen in een rivierbedding en we komen bij een aantal huisjes. Allemaal hebben ze een klein stukje land. Onze patiënt ligt buiten op de veranda op een doek. Ze ziet er mager en slecht uit. Twee kinderen van anderhalf en drie zitten bij haar, duidelijk ondervoed. De vrouw is hiv positief en heeft een kaposi sarcoom, een vorm van huidkanker die heb ik nog nooit in het echt gezien. Ze heeft pijn en zit aan orale morfine. We horen haar verhaal. Haar man is bij haar weggelopen, naar een andere vrouw. Ze heeft 4 kinderen, de oudste is 18. Ze is zelf 36. Ze is zwanger, in de negende maand en maakt zich nu zorgen hoe ze in het ziekenhuis moet komen. Als ze haar medisch paspoort binnen gaat halen, zien we dat ze nauwelijks kan lopen. Ze heeft veel pijn. Ze weet ook niet wie op haar kinderen moet passen als ze naar het ziekenhuis gaat, want haar dochter van 18 moet dan mee om voor haar en de baby te zorgen. Met haar buren heeft ze geen contact meer, ze is min of meer verstoten door de naburige gemeenschap. Heeft ze nog familie? Ja, een broer, maar geen contact mee. Molly zegt dat ze met die broer gaat praten, misschien kan hij wel helpen. Ze krijgt uitleg over de nieuwe morfine dosis. Ik vraag haar of ze een pijnscore kan doen, dat gaat hier met een vijf vinger systeem. Ze scoort zeer ernstige pijn. We mogen het kaposi sarcoom zien; het gezwel is gruwelijk. Gelukkig nog niet geïnfecteerd, maar dat gaat zeker niet lang meer duren. Jemig. De tranen staan in onze ogen. Angèle geeft haar wat geld, zodat ze een kleine buffer heeft. We beloven haar ook kleren voor de baby, want die kan ze niet betalen en daar maakte ze zich ook zorgen over. Wat mij opvalt is dat deze vrouw vriendelijk en zachtmoedig blijft. Ze klaagt totaal niet; onvoorstelbaar! We zijn diep onder de indruk als we terug naar de ambulance lopen. Wat hebben sommige mensen het toch enorm zwaar. Het consult heeft anderhalf uur geduurd. Onze chauffeur heeft een telefoontje van het ziekenhuis gekregen: ze hebben de ambulance nodig, dus we moeten meteen terug. De andere patiënt kunnen we dus niet meer bezoeken; hier is ook geen haast bij.
Thuisgekomen pakt Angele meteen een plastic zak in met babykleertjes. We stoppen er ook kleren voor haar bij, speeltje voor de baby, pinda's en wasmiddel. We spreken Chris. Zelfs hij vind het een heftige casus. Gelukkig heeft het ziekenhuis een noodpotje (door giften uit Nederland!!!) om voor deze patiënt het eten te betalen bij opname. Het wordt zeker een sectio. We hopen dat ze spoedig naar het ziekenhuis kan komen, want je moet er niet aan denken dat ze thuis gaat bevallen, dat zou zeker noodlottig worden. Wat een middag weer.